De opkomst van digitale systemen zou moeten zorgen voor meer gemak en minder gedoe. De introductie van elektronische tolheffing op de A24, ook wel Blankenburgverbinding genoemd, was bedoeld om het leven van automobilisten soepeler te maken. In plaats van lange rijen bij tolpoortjes zou een eenvoudige digitale betaling via een app of website volstaan.
Maar wat als deze moderne technologie meer hoofdpijn dan opluchting blijkt te bieden? Dat is precies wat er nu gebeurt: sinds de opening hebben al meer dan tweehonderdduizend mensen te maken gehad met boetes omdat ze hun tolbetaling niet op tijd hebben geregeld. Zijn we dan nog steeds vooruit aan het gaan?
De cijfers spreken boekdelen en schetsen een beeld dat afwijkt van de vooropgestelde doelen. Volgens de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) heeft de overheid al ruim zeven miljoen euro aan boetes geïncasseerd.
Een automobilist die zijn tol te laat betaalt, kan rekenen op een boete van vijfendertig euro, terwijl het oorspronkelijke tarief slechts een euro en eenenvijftig cent is.
Alleen al door één fout kan er dus een ongewenst en fors prijskaartje aan een ritje hangen. Dit roept vragen op over de ware motivatie achter dit systeem: is het daadwerkelijk ontworpen voor soepelere doorstroming, of fungeert het vooral als melkkoe voor de overheid?
Verkeersdeelnemers ervaren verwarring
Verkeersdeelnemers ervaren duidelijk verwarring over hoe zij nu precies moeten handelen. Wie denkt dat het allemaal gesneden koek is, komt misschien van een koude kermis thuis.
Het betalen van de tol dient binnen tweeënzeventig uur, zowel vóór als achteraf, te gebeuren, maar deze regel is lang niet overal duidelijk te vinden. Bovendien zijn er geen borden bij de tunnel die eraan herinneren om te betalen.
De overheid stuurt ook geen herinneringen uit om je bewust te maken van een achterstallige betaling. Dit staat haaks op de bedoelde gebruiksvriendelijkheid van het nieuwe systeem. De RDW zelf erkent dat er veel misvattingen zijn, al benadrukt de instantie dat de regels ‘stuk voor stuk helder’ zouden moeten zijn.
Gelukkig sturen ze één herinnering voordat de boete in werking wordt gezet, maar na die waarschuwing is er geen genade: je krijgt een boete die meer dan twintig keer hoger is dan het tolbedrag zelf.
Daarom is het gevoel dat je wordt gestraft in plaats van geholpen alomtegenwoordig. Het lijkt wel alsof het systeem automobilisten opzettelijk in de val lokt.
Dat komt doordat er geen fysieke betaalmogelijkheden onderweg zijn, waardoor je zelf moet onthouden dat je moet betalen. Voor veelvuldig gebruik van de weg is het bijhouden van zulke zaken nauwelijks te doen.
Sommige experts zijn zelfs sceptisch en vermoeden opzet: “Dit voelt alsof men weet dat fouten onvermijdelijk zijn en daar bewust geld mee wil verdienen,” zegt een mobiliteitsdeskundige. “De overheid casht aanzienlijk op deze manier.”
Frustratie over ontbrekende diensten
Kortom, de digitalisering die ons dagelijks leven eenvoudiger zou moeten maken, werkt hier juist tegen ons. Het invoeren van slimme systemen zoals deze tolheffing kost meer aan vertrouwen dan het oplevert in gemak.
Zo eindig je als automobilist al gauw met een boete wanneer je een keer vergeetachtig bent, terwijl dat niet het uitgangspunt van modernisering zou mogen zijn.
Nederlanders zijn niet onbekend met belastingen wat betreft autorijden. Met wegenbelasting, accijnzen en hoge brandstofkosten betalen we al flink. En nu komt daar ook nog een boete bovenop als de digitale tol niet tijdig wordt voldaan. Waar blijft de service die bij die torenhoge bedragen zou moeten horen?
Het feit dat de overheid nauwelijks initiatieven toont om orde op zaken te stellen, verhoogt het gevoel van frustratie. Tot dusver is er geen automatische betalingsapp, geen sms- of e-mailwaarschuwing, en nog geen borden bij de tunnel die duidelijk aangeven dat er betaald moet worden. Alles laat het lijken alsof autorijders doelbewust onder druk worden gezet in plaats van geholpen.
Het lijkt wel of er een verschuiving gaande is van tolneming naar een beleid van boetebepaling. In plaats van servicegerichtheid lijkt de concentratie nu gericht op sancties. Dit kan alleen maar leiden tot een grotere kloof en wantrouwen richting de instanties die ervoor zouden moeten zorgen dat burgers worden bijgestaan.
E-tol op de A24 toont tekortkomingen aan
De overheid kan het systeem wel als modern en milieubewust labelen, maar de realiteit ligt dichter bij digitale afpersing voor sommigen.
Alles vindt plaats via apps en websites, maar gebrekkige informatievoorziening en herinneringen doen eerder afbreuk aan het systeem dan dat ze helpen. Mensen riskeren fouten wanneer ze niet precies weten waar ze aan toe zijn.
De opkomst van digitalisering wordt overschaduwd door het onmetelijke winstbejag dat zo duidelijk uit de cijfers blijkt. Onder de vlag van ‘slimme mobiliteit’ lijkt vooral een lucratief systeem te lopen voor boetes, wat zowel het vertrouwen in de overheid als in technologische vooruitgang aantast. Het ontvangt kritiek, maar politieke verandering of vragen blijven uit.
Geen ministers of Kamerleden worden hierover door de overheid op het matje geroepen. Want officieel blijft men volhouden dat de regelgeving glashelder is en dat burgers simpelweg beter op hun zaken moeten letten. Ondertussen voelt dat voor velen als een slap excuus om veranderingen uit de weg te gaan.
Slimme mobiliteit zou alles een stuk beter moeten maken, maar in de praktijk zorgt het ervoor dat het vertrouwen een knauw krijgt.
Wie te laat is met betalen, krijgt een flinke klap uitgedeeld, terwijl het de overheid nauwelijks uitmaakt hoe ingewikkeld de onduidelijke regels in werkelijkheid zijn. Hierdoor is het vermoeden dat het eerder om financiële opbrengsten dan om eerlijkheid gaat.
De autobelasting in Nederland is vrij hoog, dus dit gevoel draagt bij aan groeiende ergernis. De e-tol op de A24 toont pijnlijk duidelijk hoe technologie niet altijd werkt zoals beoogd. Zodra modernisering functioneert als een geldmachine die duizenden gedupeerden in zijn greep houdt, gaat er iets mis.
De opdracht is daarbij even simpel als noodzakelijk: zorg voor duidelijkheid, rechtvaardige waarschuwingen en gebruiksvriendelijke betaalmethoden. Zolang een kleine vergissing je tientallen euro’s kan kosten, zal de verwachte modernisering niet als verbetering worden ervaren.
Het is van belang dat digitalisering niet als schuldige wordt aangewezen voor de gaten in het systeem: veranderingen moeten juist inclusiever zijn, met eerlijkheid en simpelheid centraal, en zich focussen op diensten die ondersteunen in plaats van straffen.
Zonder deze benadering zal de vernieuwing die zoveel goeds belooft, onze verwachtingen niet waarmaken.
FAQ
Wat is de elektronische tolheffing op de A24?
De elektronische tolheffing op de A24, ook wel de Blankenburgverbinding genoemd, is een systeem waarbij automobilisten tol betalen voor het gebruik van de snelweg. Dit gebeurt digitaal via een app of website.
Hoeveel bedraagt de boete voor een te late tolbetaling?
Als een automobilist de tol niet op tijd betaalt, krijgt hij een boete van vijfendertig euro, terwijl het oorspronkelijke tarief slechts een euro en eenenvijftig cent is.
Waarom is er kritiek op het huidige tolheffingsysteem?
Er is kritiek omdat het systeem voor veel verwarring zorgt en er weinig informatievoorziening is. Ook ontbreken er herinneringen, wat kan leiden tot hoge boetes voor een simpele vergissing.
Wat zijn de verwachtingen van slimme mobiliteit?
Slimme mobiliteit zou het verkeer soepeler moeten maken en problemen zoals uitlaatgassen moeten verminderen. Echter, vanwege de gebrekkige uitvoering en hoge boetes schieten de huidige systemen tekort.
Bron: Plenaire
