Iedere automobilist kent het: je mist een betaling en ineens voelt die verkeersboete als een sneeuwbal die de berg afrolt. Boeteverhogingen lijken klein van start te gaan, maar groeien snel uit tot iets dat je portemonnee echt raakt. Dat roept vragen op: waarom mogen boeteverhogingen zo hard oplopen en wie bepaalt dat? Het is belangrijk, omdat de gevolgen vooral voelbaar zijn bij mensen die het geld simpelweg niet hebben. In deze blog krijg je helder wat er achter deze aanpak zit, welke ruimte er is voor maatwerk en wat jij hier in de praktijk mee kunt.
Wat boeteverhogingen doen met je portemonnee
Niet op tijd betalen? Dan stijgt een verkeersboete in korte tijd flink in bedrag. Neem een boete van driehonderd euro: na acht weken komt er vijftig procent bij en beland je op vierhonderdvijftig euro.
Blijft die betaling daarna nog uit, dan volgt een tweede aanmaning en verdubbelt het totaal naar negenhonderd euro. Deze stappen zijn niet willekeurig bedacht; de verhogingen liggen vast in de wet.
Daardoor is er weinig interpretatieruimte op het moment dat de termijn verstrijkt. Klinkt zakelijk, maar voor wie krap bij kas zit, voelt het als een dubbele tik.
Waarom justitie inzet op boeteverhogingen
Volgens het ministerie van Justitie leveren verkeersboetes een stevige bijdrage aan de eigen begroting. Elk jaar worden bedragen aangepast om de financiële puzzel passend te houden.
Uit eerdere berekeningen van een televisieprogramma kwam naar voren dat verhogingen een fors bedrag opleveren voor het ministerie. Dat verklaart waarom een verlaging niet in beeld is, ook al klinkt de kritiek al jaren.
De lijn is simpel: boetes zijn inkomsten, en daar wil men niet lichtzinnig aan tornen. Het beleid is dus niet alleen juridisch, maar ook financieel gedreven.
Zijn deze boeteverhogingen wel redelijk?
Lector en hoogleraar schulden en incasso Nadja Jungmann zet een juridische vraag bij de proportionaliteit. Haar punt: hoe verhoudt deze aanpak zich tot de regels die gelden voor gewone incassotrajecten?
In de commerciële wereld mag een schuldeiser meestal niet meer dan vijftien procent aan incassokosten rekenen. Die bescherming is ooit ingevoerd om schulden niet onnodig te laten ontsporen.
Opvallend genoeg geldt die beperking niet voor de overheid zelf. Dat verschil wringt, zeker wanneer de verhogingen oplopen tot het drievoudige van het oorspronkelijke bedrag.
Wanneer onwil en onmacht door elkaar lopen
Jurist Roelof de Nekker zegt niets tegen een verhoging te hebben als iemand bewust niet betaalt. Het schuurt volgens hem vooral wanneer dezelfde maatregel ook neervalt op mensen die het niet kúnnen.
Wie het startbedrag al niet rond krijgt, zakt helemaal weg zodra er verhogingen en later mogelijk een deurwaarder in beeld komen. Dat is geen zeldzaamheid; ook het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) ziet in de praktijk welke problemen dat oplevert.
De uitvoerder voert de wet uit, maar signaleert dat de regels bij mensen met financiële problemen hard binnenkomen. Het is als proberen te rijden met een lege tank: verder duwen lukt even, maar je komt er niet mee thuis.
Wat het CJIB doet binnen de wet
Het CJIB heeft de afgelopen jaren meer ruimte gecreëerd om maatwerk te bieden. Denk aan betalingsregelingen, het tijdelijk pauzeren van invordering of het terugdraaien van verhogingen in specifieke situaties.
Dat bestond eerder niet en geeft lucht aan mensen met problematische schulden. Er zit wel een voorwaarde aan vast die vaak over het hoofd wordt gezien: jij moet zelf aan de bel trekken.
Zonder contact blijft de automatische molen draaien, en dan loopt de teller door. De Nekker ziet dat juist deze stap voor veel mensen te groot is.
Politiek dossier met lange adem
Dat er maatwerk bestaat, betekent niet dat het inhoudelijke debat klaar is. Jungmann wijst erop dat het CJIB slechts uitvoert wat in wet- en regelgeving is vastgelegd.
De kernvraag is dus: moet de uitvoerder anders handelen of moet de wetgever bijsturen? Ook vanuit de organisatie klonk recent de oproep om de percentages van de verhogingen na het verstrijken van de betaaltermijn te verlagen.
De vertrekkend directeur liet weten dat lagere percentages een verstandige keuze zouden zijn. Vooralsnog wil justitie de bestaande lijn vasthouden.
Wat jij zelf nu kunt doen
Wachten tot beleid verandert is geen plan; handelen wel. Komt er een boete binnen en weet je dat betalen binnen de termijn lastig wordt, regel dan direct contact met het CJIB.
De kans op een betaalregeling of pauze is er, maar zonder jouw signaal gebeurt er niets. Extra tip: bewaak je post en digitale berichten alsof het afspraken bij de garage zijn.
Een gemiste aanmaning kost je al snel vijftig procent of meer, en dat is een dure verrassing. Zet desnoods een herinnering in je agenda zodra de boete binnenkomt.
De scheidslijn tussen rechtvaardigheid en realiteit
De spanning zit tussen wat juridisch mag en wat maatschappelijk wenselijk voelt. Waar bedrijven aan strakke incassoregels zijn gebonden, hanteert de overheid een zwaarder regime.
Voor burgers met ruimte in hun budget is dat een stevig duwtje richting betalen, maar voor wie al klem zit, is het een glijbaan naar hogere schulden. Dat verschil is precies waar experts hun pijlen op richten.
Het gaat niet om het afschaffen van boetes, maar om de vraag of de verhogingen in verhouding staan tot het doel. En of het beter kan zonder dat de handhaving tandeloos wordt.
Waarom dit je als automobilist aangaat
Vandaag is het misschien iemand anders, morgen kun jij het zijn. Een drukke periode, een verhuizing of simpelweg een gemiste brief: het gebeurt.
Dan wil je geen systeem dat je in een paar stappen van driehonderd naar negenhonderd euro katapulteert. Het helpt om te weten waar je aan toe bent en welke knoppen je zelf kunt indrukken.
Maatwerk is er, maar vraagt om actie van jouw kant. En ja, het is even bellen of inloggen, maar die paar minuten kunnen je honderden euro’s schelen.
Praktische route bij betalingsproblemen
Zo pak je het aan als je een verkeersboete niet tijdig kunt voldoen:
- Neem meteen contact op met het CJIB zodra je problemen verwacht.
- Vraag om een betalingsregeling of tijdelijke pauze van invordering.
- Check of terugdraaien van verhogingen in jouw situatie mogelijk is.
Vergeet niet: bij stilzitten volgt automatisch de volgende stap in het proces. Een korte reactie van jouw kant kan het verschil maken tussen overzicht en achterstand.
FAQ
Wat zijn boeteverhogingen precies bij verkeersboetes?
Boeteverhogingen zijn wettelijke opslagpercentages die bovenop de oorspronkelijke verkeersboete komen wanneer je niet op tijd betaalt. Na acht weken stijgt het bedrag met vijftig procent en bij uitblijven van betaling volgt nog een verdubbeling van het totaal.
Waarom hanteert justitie zulke hoge boeteverhogingen?
Het ministerie van Justitie ziet verkeersboetes als een belangrijke inkomstenbron voor de eigen begroting. Daarom is er weinig animo om de bedragen te verlagen, ondanks terugkerende kritiek vanuit politiek en experts.
Wat is het verschil met incassokosten van bedrijven?
Gewone schuldeisers en incassobureaus vallen onder strenge regels en mogen meestal niet meer dan vijftien procent aan kosten rekenen. Voor verkeersboetes gelden die beperkingen niet, waardoor verhogingen veel hoger kunnen uitvallen.
Kan het CJIB maatwerk leveren als ik niet kan betalen?
Ja, het CJIB kan een betalingsregeling treffen, tijdelijk pauzeren en in sommige situaties verhogingen terugdraaien. Je moet hiervoor wel zelf contact opnemen; zonder dat signaal blijft het standaardproces lopen.
Wie moet volgens experts de verhogingen aanpassen?
Volgens deskundigen zoals Nadja Jungmann ligt de bal bij de wetgever, omdat het CJIB de wet slechts uitvoert. Vanuit de uitvoeringspraktijk is wel gepleit voor lagere verhogingspercentages, maar justitie wil vooralsnog niet bijsturen.
Bron: Leeuwarder Courant
