Accijnzen in Nederland stijgen verder, terwijl België voorlopig rustig blijft aan de pomp. Dat maakt tanken over de grens voor steeds meer Nederlanders financieel aantrekkelijk.
Waarom tanken in België en Duitsland steeds aantrekkelijker wordt
Nederland verhoogt vanaf januari de accijns op benzine, waarmee de prijs aan de pomp opnieuw omhooggaat. België houdt de accijnzen voorlopig op hetzelfde niveau, en Duitsland plant slechts een bescheiden verhoging. Daardoor blijft de literprijs aan de andere kant van de grens aanmerkelijk lager, wat consumenten aanzet tot uitstapjes naar Belgische en Duitse tankstations.
Voor veel automobilisten in Midden-Nederland geldt: geen grensstreek meer nodig om te profiteren. Bij een volle tank van circa 45 liter kan het prijsverschil al snel tientallen euro’s opleveren. Rekenvoorbeelden laten zien dat een enkele rit van ruim honderd kilometer heen en terug nog steeds goedkoper uitpakt dan tanken in Nederland, zeker wanneer er meerdere auto’s in één huishouden zijn.
Hoe groot is de winst per tankbeurt echt?
Gemiddelde pompprijzen illustreren het perspectief. In België ligt de benzineprijs over het algemeen duidelijk lager dan in Nederland, waar snelwegstations vaak nog eens extra toeslag rekenen. Een voorbeeld: als in België benzine rond de €1,57 per liter kost en in Nederland gemiddeld €1,84 of meer, dan levert een bijna volle tank van 45 liter direct ruim €14 winst op. Rekent iemand met een zuinigere auto die 15 kilometer per liter haalt, dan is een rit van ruim 140 kilometer ter compensatie van het verschil al snel rendabel.
Dat is exclusief bijkomende voordelen: veel Nederlanders combineren tankbezoeken met boodschappen, drogisterijaankopen of de aanschaf van tabak en andere producten die in België goedkoper zijn. Zo stapelen de totale besparingen zich op en wordt een dagje over de grens economisch aantrekkelijker.
Extra overwegingen maken de winst realistischer: bij een korte rit naar het dichtstbijzijnde tankstation over de grens wegen brandstofkosten, slijtage en reistijd anders mee dan bij een langere geplande trip. Voor wie vaker in de buurt van de grens komt, kunnen kleinere, regelmatige besparingen per tankbeurt uiteindelijk flink optellen zonder dat er grote omwegen nodig zijn.
Economische impact op Nederlandse pomphouders en de overheid
Het kan niet anders of het grensoverschrijdende tanken slaat terug op de Nederlandse inkomsten uit accijnzen. Jaarlijks staat er een flink bedrag aan brandstofaccijnzen tegenover, en zodra consumenten hun tankbeurten naar het buitenland verplaatsen, lopen die inkomsten terug. Branchevertegenwoordigers schatten dat er honderden miljoenen euro’s jaarlijks naar het buitenland verschuiven door prijsverschillen aan de pomp.
Daarnaast verandert het koopgedrag: pomphouders langs snelwegen en in binnensteden merken lagere klantenstromen, terwijl Belgische en Duitse collega’s juist profiteren van extra verkochte liters en bijkomende aankopen. Voor gemeenten en de rijksoverheid betekent de verschuiving minder belastingopbrengst, wat weer politieke keuzes over belastingen en infrastructuur beïnvloedt.
Op lokaal niveau kunnen deze verschuivingen ook gevolgen hebben voor werkgelegenheid en de levensvatbaarheid van kleine bedrijven die afhankelijk zijn van doorrijdend verkeer. In gebieden waar veel forensen wonen kan het verschuiven van tankbeurten naar het buitenland leiden tot lege pompen en minder inkomsten voor omliggende winkels en horeca.
Politieke discussie: accijnzen verhogen of overstappen op rekeningrijden?
Accijnsverhogingen zijn een gemakkelijke inkomensbron voor overheden, maar lijken op dit moment contraproductief als ze consumenten massaal naar het buitenland sturen. Critici noemen de strategie ‘een doodlopende weg’ en wijzen op betere alternatieven zoals rekeningrijden, waarbij weggebruikers per kilometer betalen in plaats van via zware brandstofheffingen.
Rekeningrijden heeft als voordeel dat het directer sturen op verkeersgedrag mogelijk maakt en ongelijkheid tussen korte en lange ritten kan verminderen. Politieke partijen verschillen echter van mening; sommige fracties pleiten ervoor rekeningrijden in te voeren om zowel klimaat- als inkomstenbeleid te combineren, terwijl andere partijen terughoudender zijn. Als politieke consensus uitblijft, blijft de druk op accijnzen bestaan en zal het grensoverschrijdende tanken waarschijnlijk doorgaan.
De discussie bevat ook praktische bezwaren en vragen over uitvoerbaarheid: hoe wordt privacy gewaarborgd, wie betaalt voor de invoering en welke groepen komen er financieel op achteruit? Zulke politieke en technische vraagstukken vertragen vaak besluitvorming en laten de huidige situatie voorlopig ongemoeid.
Wat betekent dit voor de gewone automobilist?
Voor de dagelijkse weggebruiker is de boodschap helder: slim plannen loont. Wie tijd over heeft en de rit combineert met boodschappen of andere aankopen, kan structureel geld besparen. Voor gezinnen met meerdere voertuigen of mensen die vaak lange afstanden rijden, loopt de besparing per jaar al snel op tot tientallen of zelfs honderden euro’s.
Toch zijn er kanttekeningen. Extra kilometers betekenen meer slijtage en wat hogere CO2-uitstoot, waardoor de totale milieu-impact en onderhoudskosten iets omhoog kunnen gaan. Veel Nederlanders wegen die extra kosten af tegen de directe financiële voordelen en kiezen nog steeds bewust voor een tankdag in België of Duitsland.
Daarnaast spelen persoonlijke voorkeuren en tijdswaarde een rol: niet iedereen vindt het prettig om extra tijd aan rijden te besteden, vooral als de besparing relatief klein is. Voor anderen weegt de zuivere financiële winst zwaarder en wordt het plannen van een grensdag een gewoonte.
Praktische tips voor wie wil besparen bij het tanken over de grens
Plan ritten naar tankstations buiten de snelweg; hier zijn de prijzen doorgaans het aantrekkelijkst. Combineer tankstops met boodschappen, drogisterijbezoek of andere grote aankopen om de winst te maximaliseren. Let op lokale regels: sommige landen hebben beperkingen op het meenemen van grote voorraden brandstof of tabak opgericht als douanevoorschriften.
Blijf prijsvergelijkers en apps checken: brandstofprijzen fluctueren, en een korte controle vóór vertrek kan een extra paar euro opleveren. Voor elektrisch rijders verandert er weinig aan de tankgewoonten, maar de discussie over belastingen en rekeningrijden blijft ook voor EV-bezitters relevant omdat die veranderingen invloed kunnen hebben op de toekomst van wegenbelasting en laadkosten.
Tot slot is het verstandig om bij regelmatige grensritten goed bij te houden wat de totale kosten zijn, inclusief extra kilometers en tijd. Zo ontstaat een duidelijk beeld of het over de lange termijn echt geld oplevert, of dat de winst op korte termijn vooral psychologisch en incidenteel is.
De brandstofmarkt is in beweging en de beslissingen van regeringen in Nederland, België en Duitsland bepalen in de komende jaren hoe aantrekkelijk grensoverschrijdend tanken blijft. Tot die tijd blijven veel automobilisten hun route plannen met de goedkoopste pomp als doel – en dat maakt het leven aan de grens een permanent economisch spelletje.
FAQ
Wanneer is tanken over de grens écht rendabel?
Tanken is rendabel als het prijsverschil groter is dan de extra kosten voor de rit (brandstof, slijtage, tijd). Bij volle tanks en grotere prijsverschillen loont een enkele rit vaker; kortere omwegen zijn minder voordelig.
Zijn er juridische of douaneregels om op te letten?
Ja: let op limieten voor accijnsgoederen zoals grote hoeveelheden tabak of brandstof in kannen. Meestal zijn normale tankbeurten probleemloos, maar voor grotere aankopen gelden regels en aangifteplichten.
Hoe kan een huishouden slim combineren om meer te besparen?
Plan tankbezoeken tegelijk met boodschappen of andere aankopen net over de grens en gebruik prijsvergelijkers of apps vooraf. Zo worden brandstofbesparingen gecombineerd met lagere prijzen voor supermarktaankopen.
Bron: ANWB
