Je denkt misschien dat de kosten aan de pomp wel zo’n beetje op hun hoogtepunt zijn, maar brandstofbelasting krijgt opnieuw een zetje omhoog en dat merk je direct bij het tanken.
Voor veel automobilisten is elke cent verschil zichtbaar in het maandbudget, zeker als je dagelijks pendelt. Dit is een politiek besluit dat niet alleen jouw portemonnee raakt, maar ook het openbaar vervoer beïnvloedt.
In deze blog lees je hoe de verhoging van de brandstofbelasting werkt, wie ervoor stemde en wat dit betekent voor benzine, diesel en lpg. Zo kun je straks met heldere verwachtingen de benzineslang oppakken.
Brandstofbelasting en wat er verandert
De kern is simpel: vanaf januari stijgt de accijns op brandstoffen en daardoor wordt tanken duurder. Het gaat om een verhoging van 5,5 cent per liter benzine, die direct zichtbaar wordt aan de pomp. Diesel ontkomt niet aan de wijziging en gaat 3,5 cent per liter omhoog, terwijl lpg met 1,5 cent per liter stijgt.
Deze aanpassing vloeit voort uit een besluit in de Tweede Kamer dat een bestaand plan gedeeltelijk bijstuurt. Er was al een accijnskorting aangekondigd die volgend jaar van kracht blijft, maar daar wordt nu een stuk van afgehaald. Dat levert voor automobilisten minder voordeel op dan eerder was voorzien.
De verhoging is het directe gevolg van een voorstel van de ChristenUnie. Het plan is niet zomaar bedacht: het is gekoppeld aan een duidelijk doel dat buiten de snelweg ligt.
Waarom deze verhoging er komt
De brandstofbelasting gaat omhoog om extra geld vrij te maken voor het openbaar vervoer. Volgens de toelichting bij het voorstel is het geld bedoeld om bezuinigingen en verschraling van het ov te voorkomen. Het gaat nadrukkelijk om het opvangen van problemen in de bereikbaarheid, met speciale aandacht voor de provincie.
Het mechanisme werkt als volgt: van de eerder geplande accijnskorting wordt 448 miljoen euro weggehaald en elders ingezet. Daardoor valt een deel van de korting weg, en stijgen benzine, diesel en lpg alsnog. Het is dus geen nieuwe belasting uit het niets, maar een correctie op een eerdere tegemoetkoming.
De timing is relevant, omdat veel reizigers en forensen juist nu scherp op kosten letten. Dat maakt de discussie over de verdeling van de rekening extra stevig.
Wat blijft er over van de accijnskorting?
Eerder was aangekondigd dat de accijnskorting op benzine en diesel ook volgend jaar zou blijven bestaan. Die korting kwam neer op ongeveer 21 cent per liter benzine en 15 cent per liter diesel. Het totale prijskaartje daarvan werd geraamd op 1,7 miljard euro.
Door het nieuwe besluit blijft de korting bestaan, maar niet in dezelfde omvang. Een deel wordt teruggedraaid om het ov te ondersteunen, waardoor je aan de pomp minder voordeel merkt dan je had verwacht. Concreet pakt dit voor benzine het hardst uit, gevolgd door diesel en daarna lpg. De grote lijnen van de eerdere afspraak blijven staan, alleen de uitkomst voor automobilisten valt soberder uit.
Voor wie precies rekent aan maandelijkse tankkosten, is dit het verschil tussen meevallend en toch nog even slikken.
Politiek veld: wie stemde voor?
Het voorstel haalde een meerderheid in de Tweede Kamer, maar net aan. Dat detail zegt iets over de gevoeligheid van het onderwerp: iedereen voelt deze keuze, of je nu rijdt of reist. Partijen die voor stemden waren onder meer CDA en 50PLUS.
Ook D66, GroenLinks-PvdA, SP, Partij voor de Dieren en Volt gaven steun. Daarmee was er voldoende steun om de wijziging door te voeren. Dat het kantje boord was, zie je terug in de felheid van de reacties buiten het parlement.
Wie dagelijks op de weg zit, zal er een mening over hebben, en dat is precies waar de discussie nu naartoe verschuift: hoe verdelen we de rekening eerlijk?
Reageren aan de zijlijn: ov-sector versus vakbond
OV-NL, de branchevereniging van openbaarvervoerbedrijven, reageerde uitgelaten en noemde de uitkomst fantastisch nieuws. Vanuit hun perspectief draait het om de bereikbaarheid van Nederland als geheel. Minder snijden in lijnen en diensten betekent dat reizigers niet in de kou komen te staan.
Aan de andere kant klinkt er stevige kritiek vanuit vakbond CNV. Volgens de bond treft de accijnsverhoging miljoenen werkenden die afhankelijk zijn van de auto om op hun werk te komen. Voor die groep voelt de maatregel als twee keer betalen: meer uitgaven, zonder direct alternatief voor de deur.
Deze tegenstelling vat het debat aardig samen. Verbeter je de bus, tram en trein door de auto duurder te maken? Of is dat juist een dollemansrit voor wie buiten de stad woont?
Wat betekent dit voor jouw portemonnee?
Maak je veel kilometers, dan tikt elke cent per liter door in je maandlasten. Benzinerijders merken de aanpassing het meest, gevolgd door dieselrijders; lpg-klanten zijn het minst getroffen. Of je daar iets tegen kunt doen, hangt af van je rijpatroon en of ov voor jou een reëel alternatief is.
Ga je vooral voor woon-werk in de spits, dan voelt de verhoging als een vaste extra regel op je kostenoverzicht. Voor incidentele rijders blijft het effect kleiner, maar nog steeds merkbaar. De boodschap: houd je budget in de gaten en plan slim, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Een accijnsverhoging is een beetje als een extra passagier die je niet had uitgenodigd: die gaat mee, of je nu wilt of niet.
Openbaar vervoer als bestemming van het geld
Het doel van de aanpassing is om bezuinigingen in het ov te voorkomen. Volgens de indiener is dat nodig om verschraling tegen te gaan en bereikbaarheid te borgen, vooral buiten de grote steden. Denk aan regio’s waar minder alternatieven zijn en de bus de levenslijn vormt tussen dorp en werk.
Door de overheveling van 448 miljoen euro komt er ruimte om te sturen op dienstregeling en aanbod. Dat is het verhaal van de voorstanders: de weg naar een beter ov loopt via de brandstofpomp. Critici vinden dat de rekening bij de verkeerde groep belandt en dat werkenden de dupe zijn.
De waarheid voor jou zit waarschijnlijk in hoe je reist: ben je een trein- of busgebruiker, dan zie je mogelijk behoud van lijnen. Ben je autorijder, dan voel je vooral de extra centen per liter.
Zo lees je de cijfers zonder mist
Politieke bedragen vliegen je om de oren, dus even ordenen helpt.
- De eerder voorziene accijnskorting op benzine en diesel blijft bestaan, maar wordt deels teruggedraaid.
- Van die korting wordt 448 miljoen euro ingezet om bezuinigingen op het ov te voorkomen.
- De pompprijzen veranderen hierdoor: benzine plus 5,5 cent per liter, diesel plus 3,5 cent, lpg plus 1,5 cent.
Zie het als drie schuifjes: korting, verhoging en ov-budget. De som bepaalt wat jij afrekent.
Wat betekent dit voor automobilisten in de provincie?
Juist buiten de grote steden is ov vaak dunner gezaaid en de auto daarmee harder nodig. De maatregel zoekt daar een evenwicht: ov overeind houden, terwijl je als bestuurder meer betaalt per liter. Voor veel lezers voelt dat als een keuze tussen twee onvolkomenheden.
Als je dagelijks lange afstanden rijdt, is de impact groter dan wanneer je vooral korte ritten maakt. Je kunt weinig anders dan vooraf plannen en uitgaven strak volgen. Het politieke doel is duidelijk, maar het effect voor jouw kilometers is net zo concreet.
Wat zegt dit over de koers van het beleid?
De meerderheid in de Kamer, zij het nipt, wijst op prioriteit voor bereikbaarheid via ov. Het is een verschuiving van voordeel aan de pomp naar budget op het spoor en de weg voor bussen en trams. Voorstanders zien dit als verstandig sturen met beperkte middelen.
Tegenstanders houden juist vast aan betaalbaarheid van autorijden, zeker voor werkenden. De vakbond verwoordt dat scherp door te wijzen op miljoenen mensen die niet zonder auto kunnen. Dat spanningsveld zal je vaker gaan horen, want beiden hebben een punt vanuit hun eigen praktijk.
Quote
“Een besparing aan de pomp die halverwege afslaat, voelt niet als winst, maar het ov krijgt er wel benzine voor in de tank.”
FAQ
Wat houdt de stijging van de brandstofbelasting precies in?
Vanaf januari gaat de accijns op brandstoffen omhoog, waardoor benzine 5,5 cent per liter duurder wordt, diesel 3,5 cent stijgt en lpg 1,5 cent toeneemt. Deze verhoging komt bovenop de resterende accijnskorting die nog geldt.
Waarom wordt een deel van de accijnskorting teruggedraaid?
Een bedrag van 448 miljoen euro uit de accijnskorting wordt ingezet om bezuinigingen op het openbaar vervoer te voorkomen. Het doel is verschraling tegen te gaan en de bereikbaarheid, vooral in de provincie, te waarborgen.
Blijft de eerdere accijnskorting op benzine en diesel bestaan?
Ja, de korting blijft ook volgend jaar van kracht zoals op Prinsjesdag aangekondigd, maar in afgeslankte vorm. Door de politieke aanpassing merk je aan de pomp minder voordeel dan eerst was voorzien.
Wie stemden er voor de verhoging in de Tweede Kamer?
Het voorstel van de ChristenUnie haalde met een krappe meerderheid een meerderheid. Onder de voorstemmers waren onder meer CDA, 50PLUS, D66, GroenLinks-PvdA, SP, Partij voor de Dieren en Volt.
Hoe reageren betrokken organisaties op het besluit?
OV-NL noemt het resultaat fantastisch nieuws vanwege het belang voor de bereikbaarheid van Nederland. Vakbond CNV vindt de verhoging zeer teleurstellend, omdat volgens de bond miljoenen werkenden afhankelijk zijn van de auto en hierdoor worden geraakt.
Bron: NU.nl
